استاد بازنشسته اقتصاد دانشگاه تهران با بیان اینکه پس‌انداز یکی از مهمترین و اصلی‌ترین مباحث در اقتصاد خانواده است، گفت: باید به گونه‌ای زندگی کنیم که با هر درآمدی پس‌انداز داشته باشیم و با این مهم خانواده از تعادل خود دفاع کرده و به خانواده کمک می‌کند.
اقتصاد خانواده را می‌توان چگونگی سازمان‌دهی و مدیریت منابع خانه تعریف کرد و شیوه مدیریت اقتصادی خانواده‌ها، امروزه بخش عمده‌ای از هویت آنها را تشکیل می‌دهد و رونق و شکوفایی اقتصادی، رشد و ترقی خانواده را در پی خواهد داشت.
اقتصاد خانواده تنها محدود به خانواده‌های مرفه و ثروتمند نیست، این علم برای اقشار کم‌درآمد که دخل و خرج آنها همخوانی ندارد کاربرد‌های بیشتری خواهد داشت.؛از نکات قابل توجه در اقتصاد خانواده اینکه افزایش درآمد، به معنی بهبود معاش خانواده نیست بلکه افزایش درآمد افزایش هزینه‌ها را به‌دنبال خواهد داشت و مدیریت هزینه‌هاست که هنر گردانندگان اقتصاد خانواده را آشکار می‌کند.
اما وضعیت کنونی اقتصاد خانواده‌ها جای بحث داشته و اینکه این مهم چگونه باید مدیریت شود که متأثر از مسائل کلان نشود موضوع مهمی است که با هدف پرداختن به آن با استاد بازنشسته اقتصاد دانشگاه تهران به گفت‌و‌گو نشستیم.
ابراهیم رزاقی در گفت‌و‌گو با خبرنگار فرایش، با اشاره به تألیف کتاب «مدیریت خانواده و هزینه‌ها» در حدود بیش از 10 سال پیش، اظهار کرد: ابتدا باید سنجیده شود که شرایط زندگی متناسب با درآمد زندگی است یا خیر و بحث ازدواج و پس‌انداز در زندگی متأهلی و مجردی مطرح است.
وی پس‌انداز را یکی از مهمترین و اصلی‌ترین مباحث در اقتصاد خانواده دانست و گفت: باید به گونه‌ای زندگی کنیم که با هر درآمدی پس‌انداز داشته باشیم و با این مهم خانواده از تعادل خود دفاع کرده و به خانواده کمک می‌کند.
این استاد بازنشسته اقتصاد دانشگاه تهران بیان کرد: اگر خانواده در شرایطی همچون دوره ریاست جمهوری روحانی که درآمدها را از خانواده تأمین می‌کرد زندگی کند، درآمد خانواده با تورم و هزینه‌های بالا متفاوت است.
رزاقی با تأکید بر اینکه یک قدرت فوق خانواده و کاملاً مرتبط با دولت شرایطی ایجاد می‌کند که به خانواده‌های کم درآمد فشار طاقت‌فرسا وارد می‌شود، افزود: متأسفانه حمایتی نیز از خانواده‌های کم‌درآمد نبوده و فشارهای روانی و اقتصادی بر آنها بسیار بوده است.
وی با بیان اینکه با توجه به شرایط پیش آمده خانواده خود به تنهایی قادر به اجرای مدیریت اقتصاد خود نیست، تصریح کرد: یک نیروی متمرکز قوی از سوی دولت به دلیل عدم دریافت مالیات از سوی ثروتمندانی خودی در مقابل مدیریت اقتصادی خانواده وجود دارد و در این شرایط خانواده از هم متلاشی شده و یا ازدواجی شکل نمی‌گیرد.
این استاد بازنشسته اقتصاد دانشگاه تهران ادامه داد: بر اساس آمار ارائه شده مجلس حدود 60 میلیون نفر زیر خط فقر هستند و خط فقر را نمایندگان کارگری 10 میلیون نفر محاسبه کرده بودند و در این شرایط قادر به مدیریت اقتصادی نیستند.
رزاقی با بیان اینکه تنها بخش محدودی دارای بیمه و دریافت حقوق مطابق قانون کار هستند، خاطرنشان کرد: بسیاری در بخش خصوصی با قرارداد موقت و فاقد بیمه فعال بوده که تنها روزانه چند ساعت کار می‌کنند و شرایط سختی دارند.
وی با تأکید بر اینکه علاوه بر آمار ارائه شده زیر خط فقر، تعداد بالایی نیز با توجه به شرایط مالی امکان بقا ندارند، یادآور شد: وقتی فضا اینگونه شد بحث اقتصاد از عهده خانواده و پیش‌بینی‌های آن خارج و در شرایط مستأصل قرار می‌گیرد.
این استاد بازنشسته اقتصاد دانشگاه تهران اظهار کرد: خوشبختانه در این دوره انتخابات ریاست جمهوری، رئیسی انتخاب شد و مردم امید دارند شرایط بهبود یابد؛ در تشکل‌هایی همچون کارگری بیشتر حمایت از کارفرمایان است و در چنین شرایطی عملاً صاحبان نیروی کار در کشور ناراضی هستند.
رزاقی با بیان اینکه با ایجاد نارضایتی در دولت‌های گذشته، سعی بر کشاندن مردم به خیابان و ایجاد دگرگونی داشتند تا سیاست خود را پیش ببرند، گفت: عده‌ای افرادی با فساد به وجود آوردند که مافیای اقتصادی و دلال صفت در واردات و توزیع داخلی هستند که حرف آخر را زده و قیمت‌ها را چند برابر کرده و مردم نمی‌توانند کاری کنند.
وی با تأکید بر اینکه وزیر پیشنهادی صمت عنوان کرد تولید خودرو را به سه میلیون می‌رساند یعنی وزیر جدید باورهای رئیسی را ظاهراً قبول دارد اما در عمل قبول ندارد، بیان کرد: آیا بزرگ‌ترین مشکل مردم ایران اکنون افزایش اتومبیل است؟
این استاد بازنشسته اقتصاد دانشگاه تهران افزود: انسان از این حرف وزیر پیشنهادی دچار یأس می‌شود چراکه به این فکر نمی‌کند که صنایع اشتغالزا باید ایجاد شود در حالی که اکثر قطعات صنعت خودرو وارداتی بوده و این موضوع حمایت از طبقه ثروتمند است.
از صنایع کوچک و خانگی اشتغالزا حمایت شود
رزاقی با بیان اینکه باید از صنایع کوچک و خانگی اشتغالزا حمایت شود که اکنون اینگونه نیست، تصریح کرد: با تعاونی‌های تولید، توزیع و مصرف مشکل را در دوران دفاع مقدس حل کردیم و این واحدهای کوچک را متشکل کردیم؛ اکنون واسطه زیاد بوده و این تعاونی‌ها نمی‌توانند از خود دفاع کنند و دولت نیز از آنها حمایت نمی‌کند.
وی با طرح اینکه آیا با توجه به شرایط موجود، ملت ایران را یک خطر بزرگ تهدید نمی‌کند، ادامه داد: رئیسی انقلابی و تلاش‌گر بوده و قابل مقایسه با رئیس جمهورهای گذشته نیست اما فضای اقتصادی جامعه در شرایطی است که درد دردمندان مورد شناسایی قرار نمی‌گیرد.
این استاد بازنشسته اقتصاد دانشگاه تهران خاطرنشان کرد: باید به تعاونی‌های واقعی اهمیت داده شود چراکه اکنون 18 میلیون نفر عضو تعاونی‌ها بوده و این ظرفیت عظیمی است که اگر وارد صحنه در عرصه‌های مختلف شوند بسیار موثر خواهد بود.
رزاقی با تأکید بر اینکه اگر تعاونی‌ها در بسیاری از کشورهای سرمایه‌داری وجود نداشتند این کشورها سقوط می‌کردند، یادآور شد: این تعاونی‌ها را رقیب ندانشته و آنها را متلاشی نمی‌کنند بلکه آنها را علت بقا خود می‌دانند.
در حمایت از خانواده و متشکل کردن آنها باید از ظرفیت‌هایی همچون بسیج استفاده شود
وی با بیان اینکه برای حمایت از خانواده و متشکل کردن آنها باید از ظرفیت‌هایی همچون بسیج استفاده شود، اظهار کرد: خیران و... نیز با ورود مجموعه سپاه می‌تواند رستاخیز اقتصادی به نفع فقرا ایجاد کند؛ لازمه این مهم توسعه تولید و حذف دلالی است.
این استاد بازنشسته اقتصاد دانشگاه تهران گفت: رسانه‌ها نیز باید تغییر کرده و مربوط به دردمندان باشند؛ فضای مجازی نیز باید اصلاح شود که فرهنگ سرمایه‌داری منحط، خودمحوری و فساد را دائم بمباران کند.
رزاقی با تأکید بر اینکه باید سیر کردن مردم با کالابرگ و حمایت تعاونی‌ها مورد حمایت دولت باشد، بیان کرد: در این صورت مدیریت اقتصاد خانواده نیز امکان‌پذیر است.
چگونگی توزیع منابع در دسترس خانواده، بین اعضای آن بسیار مهم است. واضح است اگر یکی از اعضای خانواده قسمت بیشتری از درآمد خانواده را به‌خود اختصاص دهد، سهم کمتری برای دیگری می‌ماند؛ بهترین و اقتصادی‌ترین انتخاب برای خانواده، انتخابی است که بیشترین رضایت خاطر را برای خانواده به بار آورد و اقتصاددانان به جای رضایت خاطر از یک اصطلاح علمی به اسم مطلوبیت استفاده می‌کنند، آنها می‌گویند بهترین انتخاب، انتخابی است که بیشترین مطلوبیت را برای خانواده ایجاد کند.
آنچه اقتصاد خانواده را منحصر به فرد می‌کند وجود ارتباطات درونی بین نقش‌های شغلی و خانوادگی است؛ تمام اعضای خانواده موظف هستند از سیاست‌های اقتصادی خانواده در راستای پیشبرد اهداف آن تبعیت کنند و مدیریت اقتصادی خانواده در شرایط عادی باید براساس میزان درآمدهای هر یک از اعضای خانواده و هزینه‌ها تنظیم شود.
البته در این میان حمایت از تعاونی‌ها و کارگاه‌های کوچک و خانگی نقش موثری در بهبود درآمد خانواده دارد و در این صورت بحث پس‌انداز نیز محقق خواهد شد که البته خانواده‌ها با هر درآمدی باید سعی بر ایجاد پس‌اندازی برای خود داشته باشند تا تعادل خانواده با هر تهدیدی به خطر نیافتد.
انتهای پیام/
