سیستم مدیریت پورتال پایگاه خبری فرایش

صنعت موشکی جمهوری اسلامی ایران به فناوری دست یافته است که دقت نقطه‌زنی موشک‌ها را بسیار افزایش می‌دهد و آن‌ها را دقیقاً آنجایی فرود می‌آورد که باید.

در عصر جنگ‌های شبکه‌محور و تقابل‌های الکترونیکی پیچیده، دقت و مقاومت تسلیحات هوشمند تعیین‌کننده نتیجه نبردهاست. ایران در سال‌های اخیر با توسعه فناوری «سیکر دوگان» (Dual Seeker) در موشک‌های کروز، گامی مهم در مسیر ارتقای قدرت ضربتی و بازدارندگی خود برداشته است.

در سامانه‌های هدایت موشکی، «سیکر» همان چشم موشک است؛ بخشی که وظیفه تشخیص، تعقیب و هدف‌گیری را بر عهده دارد. در فناوری سیکر دوگان، دو حسگر مستقل معمولاً راداری فعال و مادون قرمز (IR) به‌صورت همزمان عمل می‌کنند و داده‌های خود را به واحد پردازش مرکزی می‌فرستند.

*نوعی از سیکر بومی موشک‌های ایران

این ترکیب باعث می‌شود موشک بتواند هدف را حتی در شرایطی که دید نوری یا سیگنال راداری مختل شده، همچنان شناسایی کند. در واقع، اگر دشمن با جنگال الکترونیکی سعی در کور کردن رادار موشک داشته باشد، حسگر مادون قرمز با تشخیص حرارت هدف مسیر را اصلاح می‌کند.

نتیجه این ترکیب، افزایش چشمگیر دقت و اعتمادپذیری است: موشک‌های مجهز به سیکر دوگان معمولاً دارای کاهش خطای اصابت (CEP) تا حدود ۳۰ تا ۷۰ درصد نسبت به نمونه‌های تک‌حسگر هستند. همچنین؛ احتمال برخورد مؤثر (Pk) آن‌ها می‌تواند از حدود ۴۰ درصد به بیش از ۸۰ درصد افزایش یابد به‌ویژه در محیط‌هایی با تداخل شدید یا اهداف متحرک.

مقاومت در برابر اختلال و فریب

در نبردهای مدرن، سامانه‌های دفاعی دشمن با استفاده از اخلال‌گرهای راداری یا فریب‌های حرارتی تلاش می‌کنند مسیر موشک‌ها را منحرف کنند. سیکر دوگان با اتکا به دو منبع داده‌ی مستقل، این تاکتیک‌ها را تا حد زیادی بی‌اثر می‌سازد.

مطالعات تحلیلی نشان می‌دهد که این فناوری می‌تواند موفقیت جنگال‌های دشمن را تا ۲ تا ۵ برابر کاهش دهد. به عبارت دیگر، احتمال فریب خوردن موشک به شکل محسوسی پایین‌تر می‌آید و مسیر اصابت پایدار باقی می‌ماند.

*سیکر موشک پدافندی ساخت ایران

چالش‌های مهندسی در ساخت سیکر دوگان

توسعه این فناوری صرفاً به افزودن یک حسگر دوم خلاصه نمی‌شود؛ بلکه مستلزم طراحی پردازنده‌های سریع، الگوریتم‌های ادغام داده (Data Fusion) و مهندسی دقیق برای سبک نگه داشتن سامانه است.

افزودن سیکر دوم معمولاً ۵ تا ۲۰ درصد به وزن سامانه هدایت می‌افزاید و مصرف انرژی را حدود ۳۰ تا ۵۰ درصد بیشتر می‌کند. همچنین هزینه تولید هر واحد ممکن است تا دو برابر افزایش یابد، اما در مقابل، خروجی عملیاتی به‌مراتب ارزشمندتر است زیرا موشک در شرایط مختلف جوی و جنگ الکترونیکی همچنان کارآمد باقی می‌ماند.

* ساختار موشک بریمستون ساخت آمریکا - سیکر دوگانه با دایره قرمز مشخص است

یکی از برجسته‌ترین نمونه‌های عملی این فناوری در ایران، موشک کروز دریایی «ابومهدی» است. این موشک با استفاده از سامانه سیکر دوگان و هدایت ترکیبی، توانسته عملکردی خیره‌کننده در دقت و مقاومت از خود نشان دهد.

بر اساس ارزیابی‌های تحلیلی، ابومهدی قادر است اهداف دریایی و زمینی را در برد بیش از هزار کیلومتر با دقت بالا منهدم کند. به‌کارگیری سیکر دوگان در این موشک باعث شده احتمال اصابت موفق آن در برابر اهداف دارای دفاع فعال، بیش از دو برابر شود.

موشک در فاز نهایی پرواز، با ترکیب داده‌های راداری و مادون قرمز، مسیر خود را تا لحظه برخورد تصحیح می‌کند و حتی در صورت بروز اخلال شدید، حسگر دوم وظیفه هدایت نهایی را برعهده می‌گیرد.