اگرچه نور خورشید یکی از عوامل حیاتی برای سلامتی بدن است، اما قرار گرفتن طولانی‌مدت و در برابر اشعه‌های فرابنفش آن می‌تواند به کابوسی برای پوست تبدیل شود. از چروک‌های زودرس و لکه‌های پوستی گرفته تا بیماری‌های خطرناک‌تری همچون سرطان بر اثر مراقبت نکردن از پوست در برابر نور خورشید است.
گرما و قرار گرفتن در معرض اشعه ماورا بنفش و رطوبت می‌تواند به پوست بدن انسان آسیب برساند و باعث آفتاب سوختگی، کم آبی بدن و جوش شود که مراقبت از پوست در فصل تابستان را ضروری می‌کند، آسیب‌های ناشی از نور خورشید می‌تواند منجر به پیری زودرس پوست، چین و چروک، خشکی و حتی سرطان پوست شود، همچنین پوست هنگامی که در معرض تابش خورشید قرار می‌گیرد به طور طبیعی برای محافظت از خود ملانین بیشتری را تولید می‌کند و ترشح ملانین اضافی در پوست منجر به ایجاد لکه‌های تیره و برنزه روی پوست می‌شود.
باید بدانیم که مشکلات پوستی می‌تواند افراد را در هر سنی تحت تأثیر قرار دهد و باید افراد دقت کنند که سبک زندگی و محیط احتمال دارد بر وضعیت سلامت پوست آنها اثراتی را به دنبال داشته باشد و در فصل تابستان به دلیل گرمای زیاد هوا احتمال وارد شدن آسیب‌ها بسیار شدید به پوست بدن افراد وجود دارد و بدون محافظت مناسب اشعه‌های مضر UV خورشید می‌تواند طیف وسیعی از آسیب‌ها و مشکلات پوستی را برای افراد در هر سنی ایجاد کند.
آفتاب سوختگی یکی دیگر از مشکلات شایع در فصل تابستان است که می‌تواند موجب ایجاد التهاب، قرمزی و حتی تاول روی پوست شود، این عارضه نتیجه تابش بیش از اندازه اشعه‌های UV یا ماورا بنفش به پوست بوده که می‌تواند به سلول‌های آن آسیب برساند، میزان آفتاب سوختگی می‌تواند از خفیف تا شدید متغیر باشد و شدت این عارضه به نوع پوست و مدت زمان رویارویی با نور خورشید بستگی دارد.
هنگامی که اشعه ماوراءبنفش خورشید به پوست می‌رسد به سلول‌های پوست آسیب می‌رساند و باعث جهش در DNA آنها می‌شود، بدن انسان مکانسیم‌های شگفت‌انگیز زیادی برای جلوگیری و حتی اصلاح این جهش را دارد، اما اگر سلول‌های پوست بیش از حد توانشان در معرض اشعه ماوراءبنفش قرار گیرند آسیب ممکن است غیرقابل ترمیم باشد و سلول‌ها از بین برود.
ذبیح الله شاه‌مرادی، متخصص پوست مو و زیبایی با اشاره به اهمیت اندام پوست برای سلامتی بدن انسان به خبرنگار ایمنا می‌گوید: پوست از مهم‌ترین اندام‌های بدن است که نقش مهمی در سلامت بدن انسان دارد، پوست بدن انسان با چهار کیلوگرم وزن سنگین‌ترین ارگان بدن بوده و ۱.۷ تا دو متر مربع سطحی که دارد وسیع‌ترین ارگان بدن انسان را تشکیل می‌دهد و این ارگان بدن سد دفاعی برای دیگر ارگان‌های داخلی بدن است و نه تنها خود پوست مهم است، بلکه برای جلوگیری از وارد آمدن آسیب‌ها به ارگان‌های داخلی بدن نیز نقش زیادی دارد، بنابراین ضرورت دارد که هر انسانی پوست بدن خوبی را داشته باشد.
وی می‌افزاید: پیشرفت‌هایی در سه دهه اخیر در بحث ضدآفتاب‌ها و جلوگیری از آسیب‌های نور آفتاب در فصل گرما برای محافظت از پوست بدن اتفاق افتاده است، اما در عین حال این بحث برای افراد به وجود می‌آید که آفتاب برای پوست خوب بوده یا مضر است، اگر آفتاب از حد لازم بالاتر رود در فصل گرما منجر به آفتاب سوختگی می‌شود و درجه‌هایی از این نوع اشعه آفتاب را افراد در زندگی ممکن است درک کرده باشند، مانند قرمزی پوست، خارش پوست تا مواردی همچون ایجاد کک‌ومک و چین و چروک‌ها روی پوست و ایجاد خال‌ها و در نهایت بحث سرطان‌های پوست که موضوع بسیار مهم است که باید مورد توجه قرار گیرد.
متخصص پوست مو و زیبایی تصریح می‌کند: در بحث سوختگی‌هایی که در اثر آفتاب به وجود می‌آید یک سری واکنش‌های حاد وجود دارد مانند درد، تورم، قرمزی و سوختگی شدید پوست در معرض آفتاب که ایجاد تاول هم می‌کند و احتمال دارد چند روز با استفاده از انواع کرم‌ها این موارد حل و مداوا شود، اما یک سری از عوارض دراز مدت ناشی از نور آفتاب را داریم که توجه به این موارد بسیار مهم است، در واقع حدود نیمی از آفتابی که در طول زندگی افراد به پوست آنها می‌تابد مربوط به سن زیر ۲۰ سال افراد است به دلیل اینکه هم در این دوره سنی پوست افراد نازک‌تر و ظریف‌تر بوده و کودکان و نوجوانان در سنین مدرسه بوده و فعال هستند و احتمال دارد در طول مسیری که رفت و آمد می‌کنند در معرض نور آفتاب باشند.
لزوم درمان بدخیمی پوست توسط متخصص این حوزه
وی عنوان می‌کند: بسیاری از اتفاقات هم در اثر آفتاب سوختگی در فصل گرما روی پوست اتفاق می‌کنند مانند چین و چروک‌ها، لک‌ها و کک مک که به وجود می‌آید و تغییرات ناشی از نور آفتاب که روی غضروف‌های گوش برای کشاورزان و افرادی که در محیط‌های باز کار می‌کنند تا سنین بالاتر که انواع بدخیمی و سرطان‌ها روی پوست افراد ایجاد می‌شود و بدون شک شایع‌ترین سرطان‌ها در بدن افراد سرطان پوست است و متخصصان معمولاً با بدخیمی پوست برخی از افراد که بسیار در معرض نور آفتاب بودند در مطب‌ها روبه‌رو هستند، به عنوان یک قانون هر زخمی که روی پوست انسان طی چند ماه با درمان‌های معمولی بهبود پیدا نمی‌کند باید این گروه از افراد حتماً به متخصص پوست مراجعه کنند، بدخیمی پوست باید توسط متخصص این حوزه مورد درمان قرار بگیرد.
شاه‌مرادی ادامه می‌دهد: استفاده از از ضدآفتاب‌ها در سنین زیر ۲۰ سال بروز بسیاری از بدخیمی‌های پوست در سنین بالاتر را کاهش می‌دهد، اگر افرادی که در معرض نور آفتاب هستند از ضدآفتاب و کلاه‌های نقاب دار و لباس‌های پوشیده خوب استفاده کنند تا ۸۰ درصد دیگر شاهد بروز سرطان‌های بدخیمی پوست در سنین بالاتر نخواهیم بود، پوست سالم یکی از نعمت‌های الهی است و وظیفه داریم که از مراقبت کرده و به خوبی حفظ کنیم، به طور یقین بسیاری از عفونت‌های قارچی و زگیل از پوست سالم عبور نمی‌کنند یعنی تا وقتی که پوست دچار خراش و زخم نشده باشد این عفونت‌ها ایجاد نمی‌شود و باید از پوست خودمان به خوبی مراقبت کنیم، یکی از بحث‌های بسیار مهم برای مراقبت از پوست استفاده از ضدآفتاب‌ها است که در سه گذشته ضدآفتاب‌های بسیار خوبی در کشور و در دنیا تولید شده است.
وی در خصوص اهمیت استفاده از ضدآفتاب مناسب برای پوست در فصل گرما اظهار می‌کند: روی ضدآفتاب‌ها عدد SPF (Sun Protection Factor) وجود دارد فاکتوری که نشان می‌دهد محافظت از نور آفتاب چقدر است و به طور یقین می‌توان حدس زد که هر کرم ضدآفتابی که دارای SPF (Sun Protection Factor) بالاتر باشد اثر محافظتی بیشتری در برابر نور آفتاب را دارد، اما در خیلی از موارد هم این عدد به صورت کامل و دقیق نیست برای مثال یک ضدآفتاب SPF ۳۰ درصد تا ۹۴ درصد اشعه فرابنفش A و B را می‌تواند پوشش دهد حالا اگر SPF ضدآفتابی ۵۰ یا ۶۰ درصد شود تا ۹۵.۵ درصد اشعه فرابنفش را می‌تواند پوشش دهد و این‌طور نیست که دو برابر مؤثر باشد.
متخصص پوست مو و زیبایی تصریح می‌کند: اینکه کدام SPF کرم‌های ضدآفتاب برای افراد ساکن در استان اصفهان مناسب است در این زمینه توصیه می‌شود، به طور معمول SPF ۳۰ تا ۵۰ درصد برای افراد معمول جامعه که بیماری خاصی ندارند می‌تواند مناسب است، اما افرادی که بیماری خاص پوستی و لوپوس دارند و شغل آنها به نوعی است که باید در معرض نور آفتاب باشند یا پوست روشن و حساسی دارند باید از کرم ضدآفتاب‌ها با SPF های بالاتر استفاده کنند، ضدآفتاب عاملی برای محافظ از پوست افراد در برابر اشعه فرابنفش خورشید در فصل گرما است، در تولید ضدآفتاب ها در کشور پیشرفت‌های قابل ملاحظه‌ای داشتیم و تنوع و کیفیت بالایی دارند و افراد می‌توانند برای محافظت از پوست استفاده کنند.
وی خاطرنشان می‌کند: نکات مهم در مورد مصرف ضدآفتاب‌ها این است که برای پوست‌های خشک و چرب و پوست‌هایی که جوش می‌زنند نوع ضدآفتاب ی که استفاده می‌شود باید متفاوت بوده و معمولاً ضدآفتاب‌ها به صورت سفید و رنگی هستند و باید به اندازه مناسب و استاندارد برای پوست استفاده شوند تا محافظت لازم از پوست را در برابر اشعه فرابنفش آفتاب در فصل گرما داشته باشند، اگر افراد در معرض نور آفتاب شدید و در کوه پیمایی هستند می‌توانند هر سه یا چهار ساعت دوباره ضدآفتاب صورت را تمدید کرده و بزنند تا اثر بخشی لازم برای پوست آنها را داشته باشد و دچار آفتاب سوختگی در فصل گرما نشوند، چنانچه افراد ضدآفتاب ی را زدند و دچار جوش صورت، خارش و قرمزی پوست شدند باید مصرف آن نوع ضدآفتاب را کاهش دهند و سریع نوع مصرف ضدآفتاب خود را تغییر دهند.
شاه‌مرادی در مورد ضرورت مصرف لوسیون‌ها و پاک کننده‌های خوب برای پوست صورت در فصل گرما عنوان می‌کند: افراد باید سعی کنند پوست را به حد نرمال نزدیک کنند شاید ۱۰ درصد افراد پوست خیلی خشکی دارند که به انواع کرم‌های مرطوب کننده، شوینده‌های ملایم و لوسیون‌های بدن و محدودیت در تعداد دفعات شستشو نیاز دارد و عده‌ای هم پوست بسیار چربی را دارند که به تعداد دفعات شستشوی بیشتر با شوینده‌های قوی‌تری نیاز دارند و پزشکان متخصص پوست و مو می‌توانند این موارد و نوع مصرف لوسیون‌ها و شوینده‌ها را بر مبنای نوع پوست افراد در فصل گرم سال برای آنها تنظیم کنند.
فاطمه محقق، فوق تخصص پاتولوژی پوست درباره ضرورت خود مراقبتی از پوست بدن در فصل تابستان به خبرنگار ایمنا می‌گوید: نور خورشید متشکل از طیف‌هایی از امواج است و اشعه فرابنفش (UV) از مهم‌ترین امواج است که می‌تواند اثرات بدی بر پوست بدن انسان داشته باشد، آفتاب‌سوختگی از عوارض فوری این امواج بوده و با قرمزی پوست همراه است، این امواج اثرات درازمدتی روی پوست انسان دارد، افرادی که از نظر شغلی مدت طولانی در معرض نور خورشید قرار دارند و حفاظت خوبی از پوست خود نمی‌کنند به سرعت پوستشان چروک می‌شود و روند پیری پوست اتفاق می‌افتد.
وی می‌افزاید: تمام این موارد به دلیل امواج نور خورشید است که روی بافت‌های کلاژن و الاستین پوست اثر می‌کند و ممکن است قسمت‌هایی از پوست مانند صورت و دست‌ها که در معرض نور آفتاب قرار گرفته است، دچار سرطان‌های پوست شود، مصرف کرم‌های ضدآفتاب در فصل تابستان اهمیت دارد، در هر فصلی در طول روز باید از کرم ضدآفتاب استفاده کنیم، افراد باید قبل از خروج از منزل با مقدار کافی از کرم ضدآفتاب پوست صورت خود را پوشش دهند، مصرف نوع ضدآفتاب هم برای هر فرد وابسته به نوع پوست است.
فوق تخصص پاتولوژی پوست تصریح می‌کند: در حال حاضر کرم‌های ضدآفتاب ها در دو نوع برای افراد دارای پوست خشک و چرب عرضه می‌شود، کرم‌های ضدآفتاب به دو دسته بی‌رنگ و رنگی دسته‌بندی می‌شود و انتخاب آن برای افراد سلیقه‌ای است، روی ضدآفتاب ی که به پوست زده می‌شود، نباید کرم دیگری استفاده شود، خارجی‌ترین لایه پوست باید ضدآفتاب باشد تا بتواند مکانیزم اصلی محافظت از پوست را انجام دهد.
وی عنوان می‌کند: وی با بیان اینکه دسته‌ای از ضدآفتاب‌ها به دلیل ترکیب‌های پایدار موجود باید چهار ساعت یک‌بار مصرف شوند، در اکثر مواقع استفاده از ضدآفتاب‌ها را باید هر دو یا سه ساعت یک بار تکرار کرد. روی ضدآفتاب ها عددی بنام SPF وجود دارد و نشان می‌دهد کرم ضدآفتاب تا چه اندازه‌ای می‌تواند از پوست در برابر آفتاب محافظت کند. کرم‌های ضدآفتابی که SPF ۳۰ تا ۵۰ را داشته باشند برای بیشتر افراد مناسب است و این نوع کرم‌ها می‌تواند از ۹۰ درصد اثرات مضر اشعه فرابنفش (UV) بر پوست پیشگیری کند.
محقق خاطرنشان می‌کند: افراد باید به تجویز پزشک در نوع مصرف کرم‌های ضدآفتاب توجه کنند، کرم‌های ضدآفتابی که با مجوز وزارت بهداشت بوده استاندارد است و مصرف آن به افراد توصیه می‌شود، اما کرم‌های ضدآفتاب ی که به شکل خانگی تهیه می‌شود و مجوز وزارت بهداشت را ندارد، برای استفاده مناسب نیست، یکی از علت‌هایی که لک در صورت ایجاد می‌شود، تابش نور خورشید است، گاهی لک صورت افراد به شکل طبیعی و به دلیل زمینه ژنتیکی در اثر تابش نور خورشید ایجاد خواهد شد، همچنین اگر بیمار جوش یا ضایعه پوستی داشته باشد، دچار التهاب می‌شود، علاوه‌بر آن با تابش نور خورشید به مرور زمان لک قهوه‌ای نیز روی پوست ایجاد می‌شود.
وی درباره اهمیت مصرف کرم‌های ضدآفتاب برای پوست‌های جوش‌دار و برای کودکان در تابستان اظهار می‌کند: بیماری که دچار جوش صورت است علاوه بر درمان جوش صورت باید از ضدآفتاب مناسب هم استفاده کند تا جای جوش‌ها کمتر به لک صورت تبدیل شود، همچنین استفاده از کرم‌های ضدآفتاب مخصوص کودکان در فصل تابستان برای کودکانی که دارای پوست روشن در ناحیه صورت و دست‌ها هستند ضرورت دارد و باید از کرم‌های ضدآفتاب مخصوص اطفال استفاده کنیم، در فصل تابستان باید کودکان لباس‌های پوشیده داشته باشند تا پوست آنها کمتر تیره شود.
به وضوح پیدا است که احتمال دارد عده‌ای از افراد تصور کنند که مشکلات پوستی بر روی افراد مسن تنها تأثیر می‌گذارد، اما مشکلات پوستی می‌تواند افراد در هر سنی را تحت تأثیر قرار دهد، صرف نظر از سن افراد باید در نظر داشته باشید که چگونه سبک زندگی و محیط آنها ممکن است بر وضعیت پوست آنها تأثیر بگذارد، در فصل تابستان به دلیل گرمای بیش از حد، احتمال وارد شدن آسیب‌های بسیار شدید به سطح پوست از جمله آفتاب سوختگی، جوش، چروک در سطح پوست و غیره افزایش می‌یابد.
مراقبت از پوست در فصل گرما به دلیل افزایش تعریق بدن و چربی پوست و تابش شدید نور خورشید اهمیت ویژه‌ای دارد، این شرایط می‌تواند منجر به مشکلاتی مانند آکنه، مسدود شدن منافذ پوست، پیری زودرس و افزایش خطر ابتلاء به سرطان پوست شود، بنابراین استفاده از ضدآفتاب، تمیز کردن منظم پوست و مرطوب کردن و استفاده از محصولات مراقبتی مناسب برای پوست در فصل گرم تابستان بسیاری ضروری است.
