مشکلات زیادی وجود دارد و دیدگاهها هم نسبت به منشأ مشکلات متعدد است. اما به راستی مرجع همه مشکلات کجاست و کلید حل آنها چیست؟
محمد جواد قصابیفرد در صفحه شخصی خود نوشت: با گذشت چهار دهه از انقلاب اسلامی، هنوز جمهوری اسلامی درگیر مشکلات و نقاط ضعف فراوانی است. همه ما به این امر واقفایم و هرکس منشأ مشکلات را از جایی میداند. یکی مشکلات را ناشی از ناکارآمدی دولت و دستگاههای اجرایی میداند، دیگری قانون و سیستم تقنین را مقصر میداند و عدهای هم مشکلات قضایی را علت وضعیت نابسامان کشور میدانند. از سوی دیگر در مواردی انگشت اتهام به سوی خود مردم دراز است که در انتخابهای خود دقت کافی را نداشتهاند. به هر حال مشکلات وجود دارد و دیدگاهها هم نسبت به منشأ مشکلات متعدد است. اما به راستی مرجع همه مشکلات کجاست و کلید حل آنها چیست؟
اشکال کار کجاست؟
مقام معظم رهبری ضمن جلسات هفتگی خود با مردم و نخبگان، در دیدار با جمعی از اهالی سینما بیانات قابل تأملی داشتند که به تازگی انتشار یافته است. ایشان فرمودند:
[ من هم آگاهم که] اشکالات در کار مجموعه وجود دارد. کم هم نیست. زیاد هم هست. اما این مشکلات خلاف انتظار من نیست! من میدانم که ما انسانها نفس داریم، ضعف داریم، خستهشدن داریم. یک عوامل و نقاط ضعفی در ما انسانها وجود دارد...
نکات بسیاری در این کلمات نهفته است. نفس انسان همان عاملی است که منشأ همه مشکلات است. البته ایشان در موارد متعدد کاستیهای دستگاههای حاکمیتی را گوشزد کرده اند. اما زمانی که قرار است منشأ مشکلات را در یک کلام بیان کنند به نفس انسانی اشاره میکنند؛ نقاط ضعفی که در وجود همه انسانها وجود دارد و اگر علاج شود همه مشکلات حل خواهد شد و با وجود این ضعفها مشکلات نیز ادامه خواهد داشت.
برای تأیید کلام مقام معظم رهبری کمی به قبل باز میگردیم و در روزهای ابتدای انقلاب همین کلمات را در بیان یکی دیگر از علمای وارسته مییابیم. مرحوم علامه سید محمد حسین حسینی طهرانی ره زمانی که شاگردان ایشان از مشکلات کشور و وعدههای عملی نشده انقلاب به ایشان شکایت میکردند، در پاسخ میفرمودند:
" بارها من به دوستان و رفقا عرض کردهام که: این حکومت که شما مىگوئید فلان ضعف و فلان ضعف را دارد مسلّماً بدانید که آیةالله خمینى که حالا حکومت را بدست گرفته است نمىتواند یک مشت فرشتۀ آسمانى بیاورد مردم را اداره کنند.
آخر این حکومت بدست خود ما باید اداره شود. ما که خودمان را مىشناسیم که چه آدمهاى شارلاتانى هستیم. شما که از زید تنقید مىکنید، از فلان و فلان بد مىگوئید؛ این خودِ ما هستیم و این حکومت بدست خود ماست و این خیانتهائى است که خودمان داریم بدست خودمان انجام مىدهیم."
این است دیدگاه یک عالم راهرفته که پس از سالها مجاهده با نفس خود چنین نظری دارد. تا زمانی که این ضعفها و کاستیها در وجود همه ما وجود دارد، مشکلات نیز ادامه خواهد داشت.
پس کلید همه مشکلات در نهاد یکایک ما نفهته است. شاید به همین دلیل است که مقام معظم رهبری در بیانیه گام دوم، این گام را گام دوم خودسازی و جامعهپردازی معرفی کردهاند. چراکه بدون خودسازی حل مشکلات اجتماعی امکانپذیر نخواهد بود.